Wandel jij veel in de natuur? Of sport jij weleens in de buitenlucht? Let dan goed op, want het tekenseizoen is weer gestart. Jaarlijks worden er namelijk zo’n 1,5 miljoen tekenbeten opgelopen, waaraan er ongeveer 27.000 mensen de ziekte van Lyme overhouden. Wat moet je doen bij een tekenbeet? En hoe kan je het voorkomen? In deze blog delen wij graag een aantal handige tips.

Het voorjaar is in volle gang, de zonnestralen komen er weer door en de bomen beginnen te bloeien. Tijd om naar buiten te gaan, maar pas op: het tekenseizoen is weer begonnen. Tijd om aandacht te besteden aan de preventie van tekenbeten en de eerste hulp na een tekenbeet.

Wat is een teek?
Een teek is een klein, plat en spinachtig insect dat donkerbruin van kleur is. Er bestaan verschillende soorten teken, waarvan de schapenteek het meest voorkomt in Nederland. Deze kleine diertjes leven in de natuur en daar vind je ze in de buurt van bomen en struiken en op plekken waar de bodem bedekt is met hoog gras. Eenmaal op het lichaam gaat de teek op zoek naar een warm plekje waar hij zich vast kan bijten.

Wat moet ik doen als ik een tekenbeet heb?
Hoe langer de teek in uw huid zit, hoe groter de kans dat deze ziekteverwekkers overdraagt. Haal teken dus zo snel mogelijk weg. Dat moet op de volgende manier:

• Verwijder de teek zo snel mogelijk.
• Als hij zich nog niet heeft vastgebeten, kun je de teek ook verwijderen met plakband of kleefpleister.
• Als hij zich wel heeft vastgebeten, pak dan de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast met een pincet of tekentang. Knijp niet in het lichaam van de teek.

• • Bij gebruik van een pincet, trek je de teek in een rustige, rechte beweging van de huid. Gebruik bij voorkeur een pincet met een fijne punt.
  • Gebruik je een tekentang of tekenkaart? Volg dan de gebruiksaanwijzing. Daarin staat of je de teek recht of draaiend van de huid moet trekken.

• Zorg dat er geen delen van de teek in de huid achterblijven: dat kan ontstekingen veroorzaken.
• Noteer de plaats op het lichaam en de datum waarop de teek gebeten heeft.
• Pas als de teek weg is, kun je de plek ontsmetten met ontsmettingsmiddel. Doe dit nooit als de teek nog in de huid zit.
• Houd tot drie maanden na de tekenbeet de huid rond de beet in de gaten. Let op het ontstaan van een verkleuring van de huid of klachten die passen bij de ziekte van Lyme.

 Moet ik naar de huisarts na een tekenbeet?
Ga naar de huisarts als u één van de volgende klachten heeft na een tekenbeet:

• Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot drie maanden na een tekenbeet verschijnen.
• Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
• Soms kunnen gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten ontstaan. Dat kan gebeuren als de vroege klachten van de ziekte van Lyme niet behandeld zijn met antibiotica. Maar deze klachten zijn soms ook een eerste uiting van de ziekte.

Zowel de vroege als de latere stadia zijn te behandelen met antibiotica, maar in een later stadium kan al wel schade zijn ontstaan door de ontsteking. Daarom is het belangrijk om contact op te nemen met de huisarts bij bovenstaande klachten.

Check, check – dubbel check
Na wandelen of sporten in het bos of het park is het heel belangrijk om je lichaam te controleren op de aanwezigheid van teken. Het liefste gelijk na de activiteit, zodat een teek niet de tijd krijgt zich vast te bijten. Teken nestelen zich graag op de warme plekken van je lichaam, dus controleer extra goed in de knieholtes, lies en achter de oren.

Hoe kan ik tekenbeten voorkomen?
Om de kans op tekenbeten te verkleinen kun je verschillende dingen doen. Blijf bij het wandelen bijvoorbeeld zoveel mogelijk op de paden en loop niet te dicht langs hoog struikgewas. Verder kun je bedekkende kleding dragen, het liefst in lichte tinten. Op deze manier maak je het de teek moeilijk om direct op je huid te komen en door de lichte kleur is de teek makkelijker te zien op de kleding.

Daarnaast kun je jezelf ook insmeren met DEET en bijvoorbeeld speciale sokken dragen die zijn geïmpregneerd, waardoor de teek zich niet meer vastbijt.

Tekenbeet-app
Mocht je meer informatie willen of twijfelen over bijvoorbeeld de huidverkleuring? Het RIVM heeft een speciale app ‘Tekenbeet’ gemaakt. Deze app is gratis te downloaden in de Google Play Store (Android) en in Itunes (voor iPhone). Met deze app kunnen mensen (ook buiten, zonder internetverbinding) snel opzoeken hoe teken eruit zien en wat je moet doen om teken goed en snel te verwijderen.

Als je nog vragen hebt over teken, preventie of hulpverlening kun je ons altijd even contacten.

Team Achterkamp